
Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle mücadele kapsamında bir taraftan çevre yatırımlarına ağırlık verirken diÄŸer taraftan enerji ihtiyacını rüzgar, su ve güneÅŸ gibi doÄŸal kaynaklardan karşılamaya baÅŸladı. Tüketimin yenilenebilir enerji kaynaklarından saÄŸlanması hedefiyle daha önce BUSKİ’ye ait arıtma tesisleri ve su depolarının üzerine yerleÅŸtirilen güneÅŸ panelleri ile elektrik enerjisi üreten BüyükÅŸehir Belediyesi, GüneÅŸ Enerji Santrali (GES) projelerine kent içindeki metro duraklarını da ekledi. BüyükÅŸehir Belediyesi ve TEK Enerji iÅŸbirliÄŸinde, 30 Bursaray istasyonunun çatısına yıllık yaklaşık 2 megavat kapasiteli santral kuruldu. 30 istasyonda kurulum tamamlanırken, Organize Sanayi ve Acemler istasyonlarında enerji üretimine baÅŸlandı. Kalan 28 istasyon ise kısa zamanda üretim için devreye alınacak. Santrallerin kurulumu, devreye alınması, UEDAÅž kabulü, 10 yıllık bakım-onarımı, sigortalanması, garantisi, sistem iÅŸletim bedeli, proje bedeli, baÅŸvuru bedelleri gibi ek masrafları yüklenici firma üstlenecek ve sistem 10 yıl sonra tamamen BurulaÅŸ’a devredilecek. BurulaÅŸ’a sözleÅŸme gereÄŸince, 10 sene boyunca yapılan üretimden gelir paylaşımı modeli uygulanacak. Toplam 30 istasyonda güneÅŸten elde edilecek enerjiyle, istasyon iç ihtiyaçlarının yüzde 47’si güneÅŸ enerjisinden karşılanacak. 10 yıllık süre baz alındığında, istasyonların 45 milyon kilovatsaat olan enerji ihtiyacının 21 milyon kilovatsaati güneÅŸten karşılanacak ve böylelikle 17 milyon TL’lik tasarruf saÄŸlanacak. Metro istasyonlarının yanı sıra proje kapsamında; BüyükÅŸehir yeni hizmet binası çatısı ve açık otoparkı ile Merinos Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi ile Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi’nin çatısına toplam 4.4 megavat, Muradiye Su Fabrikası’nın çatısına da 1,8 megavatlık GES yatırımı kurulacak.
Çöpten elektrik
Bursa’ya deÄŸer katacak yatırımları hizmete alırken, enerji kaynaklarının verimli kullanılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelim konusunda da önemli çalışmaları hayata geçiren BüyükÅŸehir Belediyesi, önemli bir mesafe kat etti. Yenikent katı atık depolama alanında 2012 faaliyete baÅŸlayan tesiste metan gazından elektrik üretimi yapılırken, saatte 9,8 megavat gücünde 47 bin konutun enerji ihtiyacına eÅŸdeÄŸer elektrik üretimi gerçekleÅŸtiriliyor. 2012 yılından bu yana yaklaşık 510.692.496 kilovat elektrik üretilerek, 254.322.100 metreküp gazın atmosfere karışmadan enerjiye dönüÅŸümü saÄŸlandı.
75 bin konutluk enerji
Son olarak yap-iÅŸlet-devret modeliyle kente DoÄŸu Bölgesi Entegre Katı Atık Tesisini kazandıran BüyükÅŸehir Belediyesi, bu proje ile hem elektrik enerjisi üretiyor hem de sahaya giden atık miktarını yarı yarıya düÅŸürüyor. Tesise gelen karışık belediye atıkları ‘cinslerine göre’ mekanik ayırma tesisinde tasnif edildikten sonra, organik atıklar biyogaz tesisine alınarak metan gazından elektrik üretiliyor. Bakiye atıklar düzenli depolama alanına, kalorifik deÄŸeri olan atıklar ‘atıktan türetilmiÅŸ’ yakıt hazırlama tesisine, geri kazanımı mümkün atıklar ise lisanslı firmalara gönderiliyor. Bu iÅŸlemler sayesinde, sahaya giden atık miktarında yüzde 50’lik azalma meydana geliyor. Biyogaz tesisinde ilk tankın devreye alınmasıyla, halen saatte yaklaşık 2 megawatt enerji üretiliyor. Yılsonuna kadar enerji üretim kapasitesi yaklaşık 10 megawatt/saate ulaÅŸacak ve düzenli depolama sahasından elde edilen deponi gazı ile birlikte 12 megawatt /saat enerji üretimi gerçekleÅŸtirilerek, yaklaşık 75 bin konutun enerji ihtiyacı karşılanmış olacak.
Atık çamuru enerjiye dönüÅŸüyor
BUSKİ tarafından projelendirilip DoÄŸu Atıksu Arıtma Tesisinde inÅŸa edilen ve 2018 yılında üretime baÅŸlayan çamur yakma tesisiyle de arıtmadan çıkan çamur enerjiye dönüÅŸtürülüyor. Günlük 400 ton kapasitesiyle Türkiye’de ilk olan yakma tesisinde BüyükÅŸehir bünyesindeki 11 ileri arıtma tesisinden gelen çamur tamamıyla yakılıyor. Tesis devreye alındığından itibaren yaklaşık olarak 500 bin ton çamur bu sayede bertaraf edilirken, önemli bir çevre sorunu da ortadan kaldırılmış oldu. Tesiste geçtiÄŸimiz yıl 101 bin 456 ton çamurun yakılmasıyla toplam 13 milyon 680 bin kilovat saat elektrik enerjisi üretilirken, bugüne kadar üretilen toplam elektrik enerjisi ise yaklaşık 60 milyon kilovat saati buldu. Bu üretimin 9.5 milyon kilovat saatini arıtma tesislerinde kullanarak yaklaşık 5.5 milyon TL kazanç saÄŸladıklarını belirten BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Alinur AktaÅŸ, “1 evin ayda ortalama 150 kilovat saat enerji harcadığını düÅŸündüÄŸümüzde, bu tesiste her gün 51 bin 689 hanenin tüketimine eÅŸdeÄŸer elektrik enerjisi üretiyoruz. Çevreyi atalarımızın mirası deÄŸil çocuklarımızın emaneti olarak görüyor ve emanete en iyi ÅŸekilde sahip çıkmak için canla baÅŸla çalışıyoruz” diye konuÅŸtu.
Türkiye’ye örnek HES’ler
BüyükÅŸehir Belediyesi, bunların yanında BUSKİ’nin DoÄŸancı Barajı’ndan gelen suların Dobruca Arıtma Tesisleri’nde arıtıldıktan sonra aktarıldığı d0, d13 ve d12-2 su depoları giriÅŸinde HES’ler kurarak Türkiye’ye örnek model oluÅŸturdu. Kente su getiren ana isale hatları içerisinde akan suyun gücünden faydalanarak elektrik enerjisi üreten BüyükÅŸehir Belediyesi, sırasıyla d0, d13 ve d12-2 su depoları üzerinde HES’ler kurdu. Yine BUSKİ’ye ait batı arıtma, doÄŸu arıtma ve d46, d12-2, su depolarının üzerine konuÅŸlandırdığı GES yatırımları ile güneÅŸten elektrik üretimi baÅŸladı. BUSKİ, ana isale hatları üzerinde kurduÄŸu 3 adet HES ve 4 adet GES yatırımıyla yıllık enerji ihtiyacının yüzde 15’ini karşılar hale geldi. Bu santrallerde hizmete alındığı tarihten bugüne kadar 56.664.071 kwh’lık elektrik enerjisi üretildi. Önümüzde süreçte BUSKİ marifetiyle 5 adet HES ve 3 adet GES tesisi daha hayata geçirilecek.
“Önemli adımlar atıyoruz”
Bursa BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Alinur AktaÅŸ, enerji, saÄŸlık, ulaşım ve haberleÅŸme gibi yaÅŸamsal ihtiyaçların karşılanmasında kaynakların verimli kullanımının hayati önem taşıdığını söyledi. Türkiye’nin cari açık nedenlerinden birinin enerji olduÄŸunu ifade eden BaÅŸkan AktaÅŸ, “Enerjide tam bağımsızlık için ÅŸehirlerimizin üzerine düÅŸen çok büyük sorumluluklar var. Bursa olarak bu konuda çok önemli adımlar atıyoruz. Bursa BüyükÅŸehir Belediyesi olarak güneÅŸ enerjisi, hidroelektrik ve rüzgar santralleri gibi farklı alternatifleri ÅŸehrimize uygulayıp, yenilenebilir enerji noktasında kurumsal adımlar atıyoruz. Metro istasyonlarına uyguladığımız güneÅŸ enerji santralleri ile istasyonlarda kullanılan iç tüketimin yüzde 47’sini güneÅŸten karşılamış olacağız. İki istasyonumuzda üretim baÅŸladı, kalan 28 istasyonumuzda kurulum tamamlandı ve yakında üretim baÅŸlayacak" diye konuÅŸtu.