16-20 Ocak 2023 tarihleri arasında İsviçre’nin Davos kasabasında 53. kez düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu (WEF) toplantılarında bu yılki ana tema: ‘Parçalanmış Bir Dünyada İş Birliği’ydi…
Her yıl küresel iş dünyasının önde gelen temsilcileri ile siyasileri bir araya getiren önemli bir platform olan WEF’in tarihi 1971 yılına kadar uzanıyor. Kuruluş yıllarında ismi Avrupa Yönetim Forumu olan bu platform, ilk kez 1974 yılındaki toplantıya siyasi temsilcileri de davet etmeye başladı. 1987 yılından itibaren de Dünya Ekonomik Forumu’na dönüştü.
İsviçre’nin doğusunda Avusturya sınırına yakın bin 560 metre yükseklikte yer alan ve yalnızca 11 bin kişinin yaşadığı Davos kasabası, her yıl dünyanın en önemli isimlerini WEF bünyesinde misafir ediyor. Bu yıl da 130 ülkeden 50’si devlet ve hükümet başkanı, 200 bakan, bin 500 iş dünyası temsilcisi olmak üzere toplamda 2 bin 700’den fazla katılımcıyı bir araya getirdi. Tabii Rusya’ya kapılar şimdilik kapalı.
Bu yıl ana temaya da bağlı olarak hayat pahalılığı, Ukrayna krizi, iklim krizi, gıda krizi, dördüncü sanayi devrimi gibi yine önemli konular gündeme geldi. Ancak 2023 yılı için çok da olumlu bir hava esmedi. İş dünyası temsilcilerine yönelik yapılan anket, önceki aylara göre küresel resesyon beklentilerinin arttığını gösteriyor. Bu da 2023 yılı için küresel parçalanmışlığın devam edeceğine dair bir işaret olarak da kabul edilebilir. Enflasyonist eğilimlerin tekrar belirgin hale gelmesi, 2022 yılındaki gıda krizinin asıl etkisinin 2023 yılında görülecek olması ve potansiyel açlık krizi, Ukrayna’daki çatışma ortamının birinci yılına yaklaşılmasına rağmen çözüm konusunda yeterli bir ilerleme kaydedilememesi gibi hususlar 2023 yılının 'çoklu kriz' yılı olarak ifade edilmesine de yol açıyor. IMF Başkanı Kristalina Georgieva’ya göre; enflasyonda şu ana kadarki olumlu seyir, Çin’in büyümeyi arttırma olasılığı, tüketim harcamalarının ekonomik toparlanmayı desteklemesi iyiye gidişe yönelik işaretler olarak kabul edilebilir. Fakat yine de Georgieva, gerçeklikten uzaklaşmadan temkinli olunması noktasında para otoritelerini de 'yerinde kalma' konusunda uyardı.
Yine Georgieva’ya göre 2023 yılı için yüzde 2,7’lik bir küresel büyüme projeksiyonu çok da yeterli değil. Çin’in büyümesi küresel büyümede toparlanmaya yol açarken, petrol ve gaz talebindeki artışla birlikte küresel enerji fiyatları üzerinde oluşabilecek baskılar da enflasyonun yönünü yukarı yönlü etkileyebilir. Dolayısıyla bu yıl politika yapıcılar için zor bir yıl olacağa benziyor. Enflasyon ve büyüme tercihleri arasındaki ikilem hükümetleri ve ekonomi yönetimlerini oldukça yoracak. Her iki seçeneğin de fırsat maliyeti oldukça yüksek. Bu yüzden yönetimlerin eli kolu bağlanabilir.
Diğer taraftan bu yıl ilk kez parçalanmış dünya için farklı bir işbirliği önerisi de Davos’ta gündeme geldi: Küresel İş Birliği Köyü (Global Collaboration Village – GCV)
Küreselleşmenin 1980 ve 1990’lardaki en büyük sloganı dünyanın 'küresel bir köy' haline geleceğiydi. Gerçek dünyada bu hedef çok fazla gerçekleşmese de, küresel parçalanmışlık metavers platformunda yerini yeni bir işbirliği projesine bırakacak gibi görünüyor. Küresel sorunların teşhisi ve bu sorunlara yönelik çözüm önerilerinin ele alınacağı bu platform, metavers sayesinde sorunlar için alternatif çözümleri etkileşimli olarak hayal etme, fikirleri ve sistemleri şeffaf ve güvenli bir biçimde keşfetme imkanını da sunma potansiyeline sahip. 80 kurucu ortak arasında Türkiye’den Sabancı Holding de yer alıyor.
Sonuç olarak; parçalanmış gerçek alemde işbirliği imkanları sınırlı olsa da, metavers aleminde çözüm odaklı bir işbirliği alanı oluşturulabilir (mi)?
